Engellilere otomobil satışında tanınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyeti ile ilgili karmaşa, maalesef varlığını koruyor. Bir yanda suistimal tartışması, bir yanda karmaşık bürokrasi süreci bir türlü noktalanmadı gitti.
Gelelim güncel duruma… Yeni düzenlemeyle istisnadan yararlanma süresinin 5 yıldan 10 yıla çıkartılması ve taşıtların veraset yoluyla intikalinde istisnaya konu vergilerin mirasçılar tarafından ödenmesinin hedeflendiği öne sürüldü. Gerekçe; muafiyet kapsamında bazı engellilerin akrabaları tarafından üzerlerine araç alınması ile suistimal edilmesi ve bunun da devlette büyük bir vergi kaybına sebebiyet vermesi olarak gösteriliyordu.
Dipnot… Türkiye’de 2024 yılı için hesaplanması gereken ÖTV ve diğer her türlü vergiler dahil satış bedeli 1 milyon 591 bin TL’nin altında olan binek otomobiller engellilik derecesi yüzde 90 veya daha fazla olanlar için 5 yılda bir kez olmak üzere ÖTV’den muaf tutuluyor. Bu muafiyet kapsamında yalnızca bu yılın ilk 3 ayında 76 bin 953 araç satışı gerçekleşirken, ÖTV ve KDV olarak yansımayan tutar ise 47.8 milyar TL oldu.
Konu, TBMM gündemine gelmeden önce iki alternatif masadaydı. İlk alternatifte istisnadan yararlanma süresinin 5 yıldan 10 yıla çıkarılması, taşıtların veraset yoluyla intikalinde istisnaya konu vergilerin mirasçılar tarafından ödenmesi, her yıl yeniden değerleme oranında artan tutarın yeniden değerleme oranının yarısı kadar artırılması ve Cumhurbaşkanının yeniden değerleme oranında artan tutarı, yüzde 50’sine kadar artırma yetkisinin kaldırılması üzerinde çalışıldığını öğrendik.
İkinci alternatifte ise ÖTV Kanunundaki istisnanın kaldırılması, teşvikin sosyal yardım şeklinde yapılması, engellilerin gelir durumları ve alınacak taşıtların yerli olması gibi kriterler esas alınarak ilgili bakanlık tarafından nakit desteği verilmesi üzerinde çalışıldığını öğrendik.
Konunun muhatabı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş da geçtiğimiz günlerde yöneltilen soruya karşılık engelli vatandaşları mağdur edecek herhangi bir düzenlemeyi hayata geçirmeyeceklerini ifade ederken, avantajların suistimaline seyirci kalmayacaklarını söyledi. Bununla ilgili engellilerden çok sayıda şikayet ve ihbar aldıklarını belirten Göktaş, bu konuda yeni bir düzenlemeye ihtiyaç duyulduğunun çok açık olduğunu da belirtti.
Suistimal konusundaki rahatsızlığa biz de eyvallah demeyiz! Ancak, başka bir çözüm olmalı. Mağduriyete yol açmadan… Bu konuda Sağlık Hizmetleri Sendikası Engelliler Komisyonu Başkanı Ayşe Sarı’nın güzel bir önerisi var: Araç takip sistemi geliştirilerek, engelli kişinin yararına kullanılmayan araçların tespitinin yapılması ve kötüye kullanım halinde caydırıcı cezaların getirilmesi mümkün.
Unutmayalım ki ÖTV istisnalı araç hakkı, sosyal devlet anlayışının gereği olarak engellilerin seyahat haklarını kullanması ve toplumsal yaşama etkin katılımlarını sağlama amacıyla getirilmiştir. Kısıtlamalar ya da hakkın kullanımının imkansız hale getirilmesi ise ayrımcılıktan başka bir şeyi beraberinde getirmeyecektir. Dengeye mutlak surette dikkat etmek gerekiyor. Bizden söylemesi…
News
