0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

TYB Konya’da “KONEVÎ’DE FIKIH” Konuşuldu
BİLGİLİ: “Konevî’ye göre Şeriatta konulan her hüküm ve belirli sayı, rabbani bir esasa ve
hakikatlere uygun belirli bir tertibe dayanmaktadır.”
Türkiye Yazarlar Birliği Konya Şubesi “Şehre Sözümüz Var” anlayışı ile sürdürdüğü 2020 yılı
Kültürel Etkinlikler takvimindeki programlarını Konya Büyükşehir Belediyesi, Selçuklu, Meram ve
Karatay Belediyelerinin katkıları ile aralıksız her hafta izleyicileri ile buluşturmaya devam ediyor.
TYB Konya Şubesi Başkan Yardımcısı ve NEÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet
Akman’ın yönettiği, “Sadreddin Konevî’nin Kırk Hadis Şerhinde FIKIH” konulu programı NEÜ
İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İsmail Bilgili sundu.
Pandemi sebebiyle çevrimiçi olarak gerçekleştirilen programda Sadreddin Konevî Hazretlerinin
hayatı, yaşadığı dönem ve eserleri hakkında bilgi veren Doç. Dr. İsmail Bilgili, Konevî’nin “Kırk
Hadis Şerhi” isimli eserinde yer alan bazı Hadis-i Şeriflerin özelinde fıkıh ile irtibatını anlattı.
Sadreddin Konevî’nin, yazdığı eserleri ve bıraktığı tesiriyle tasavvuf tarihine yeni bir dönem
açan âlimlerden olduğunu, dönemin önde gelen hocalarından dersler aldığını ve İslâm düşünce
sisteminin metafizik alanına yoğunlaştığını söyleyen Bilgili; “Tasavvufî yönü ile daha çok bilinen
Konevî, aslında İslâm’ın üç temel direği olan iman, amel ve ahlâkı bir bütünlük içinde ele almıştır.
Aslında bu bakış açısı, bu yaklaşım İslâm ilim geleneğinde sürekli var ola gelen bir durumdur. Cibril
hadisiyle de özetle ifade edilen bu üç asıl ilim kelâm, fıkıh ve tasavvuf ilmidir.
Konevî, gerçek arifi dünya ve ahiret hayatından yüz çevirmeyen, dünyaya ve ahirete ‘hakkını
veren’ insan olarak kabul eder. Eserlerinde tasavvufî anlayışı, genellikle hükümlerin iç manalarını
kavramayı, manevî boyutlarına ulaşmayı, meselelerin sırlarına, inceliğine vakıf olmayı kendine ilke
edinmekle birlikte hükümlerin zâhir manalarını da ihmâl etmemiş, önemsemiştir. Eserlerinde zâhirî
ahkâm olan fıkıh ilminin konularına kısmen de olsa değinmiş, fıkhî izahlara yer vermiştir. Fıkıh
konularına değindiği eserlerinden biri de Kırk Hadis Şerhi’dir.” Dedi.
Konevî’nin, amelde Şafiî fıkhına tabi olduğunu ifade eden Bilgili; “Genel olarak ilk dönem
sûfîleri tasavvufu, fıkıh ve kelam gibi ilimlerin sınırları içinde gördüklerinden tasavvufun
meşruiyetini, fıkıh ve kelâm ilimlerine olan uygunluğuna bağlamışlardı. Şeriat-hakikat ya da zâhir-
bâtın üzerine oturan tasavvuf, dinî hakikatlerin anlaşılmasının esas yollarından birisi olarak kabul
edilmişti. Bütün tasavvuf teorisyenlerinde, şeriat-hakikat veya zâhir-bâtın bir bütün içerisinde sunma
çabası, en belirgin yön olarak dikkat çekmekteydi. Dahası, onlar, şeriat ya da zâhir ulemasının
otoritesini kabul etme hususunda hiçbir tereddüt taşımıyorlardı. Bu tasavvuf anlayışı, belirli ölçüde
gelişim kaydederek İbnü’l-Arabî’ye kadar ulaşmıştı.” Dedi.
Tasavvuf ilminin, İbnü’l-Arabî ve Konevî ile İslâm düşüncesinin teorik ilimlerine göre
tanımlanmaya başlandığının altını çizen Bilgili; “Böylece İbnü’l-Arabî, tasavvufu fıkıh-kelâm
ulemasına karşı savunulması gereken bir şey olarak değil, kendi yöntemi ve yorum yapma hakkı olan
bir disiplin olarak görmüştü. Bu anlamda tasavvuf, Konevî’nin ifadesiyle, bir ilm-i ilâhî, yani İslâmî
ilimlerin merkezi ve en üst bilimini temsil eden bir metafizik ilmiydi. Neticede ‘batınî fıkıh’ şeklinde
düşünülen tasavvuf, Konevî ile yeni bir döneme taşındı. Hadislerin hikmet ve sırlarına yönelik yapılan
Kırk Hadis Şerhi gibi bir çalışmadan fıkıh ilmine malzeme çıkarmak, ahkâma yönelik tespitlerde
bulunmak hiç de kolay değildir. Fakat her sırrın veya hikmetin zâhirde bir hükümle aks bulması,
yansıması mümkün olabilir.
Konevî, Kırk Hadis Şerhi adlı eserinde ağırlıklı olarak meselelerin manevi boyutunu, sırlarını
ele almakta iken, bazen de klasik fıkhın hükümlerinden istifade etmektedir. Bu da bizlere Konevî’nin
fıkhın hükümlerine bağlı, zahiri ahkâmı bilen ve önemseyen bir mutasavvıf olduğunu göstermektedir.
Konevî’nin şeriatın amele yönelik hükümleri hakkında ‘Şeriatta konulan her hüküm ve belirli sayı,
rabbani bir esasa ve hakikatlere uygun belirli bir tertibe dayanmaktadır.’ dediğini unutmayalım”
dedi.
TYB Konya’da “TYB Konya’da “KONEVÎ’DE FIKIH” Konuşuldu” konuşuldu programımızın
tamamı https://www.youtube.com/watch?v=6fzf7m850-c adresimizdedir.